Wanja Wiese bada warunki niezbędne do istnienia świadomości, podkreślając różnicę między mózgiem a komputerami. Według dr. Wiesego, chociaż sztuczna inteligencja może symulować pewne procesy świadomości, kluczowe różnice uniemożliwiają jej prawdziwe uświadomienie. W swoim eseju analizuje te różnice, koncentrując się szczególnie na strukturze mózgu i sposobie przetwarzania informacji.

Dwie metody badań
Wiese stosuje dwa podejścia do badania świadomości w systemach sztucznych. Pierwsze podejście bada, jak bardzo świadome są obecne systemy sztucznej inteligencji i co należałoby dodać, aby stały się świadome. Drugie podejście, które Wiese preferuje, koncentruje się na identyfikacji typów systemów AI, które prawdopodobnie nie staną się świadome, oraz na tym, jak wyeliminować możliwość rozwoju świadomości w określonych systemach.

Zmniejszenie ryzyka sztucznej świadomości
Celem pracy Wiesego jest zmniejszenie ryzyka niezamierzonego stworzenia sztucznej świadomości, ponieważ nie jest jasne, w jakich warunkach byłoby to moralnie akceptowalne. To podejście pomaga wyeliminować możliwość oszustwa przez systemy, które wyglądają na świadome, podczas gdy eksperci uważają, że obecne systemy AI nie są świadome.

Zasada wolnej energii
Wiese opiera się na zasadzie wolnej energii Karla Fristona, która opisuje procesy samoorganizujących się systemów jako rodzaj przetwarzania informacji. U ludzi obejmuje to procesy regulujące temperaturę ciała, zawartość tlenu we krwi i poziom cukru. Komputery mogą symulować te procesy, ale nie mogą regulować swoich parametrów fizjologicznych.

Struktura przyczynowa
Kluczowa różnica, którą Wiese podkreśla, to struktura przyczynowa mózgu w porównaniu z komputerami. W komputerze dane są najpierw ładowane z pamięci, następnie przetwarzane w jednostce procesorowej i przechowywane. W mózgu nie ma takiego rozdzielenia, co oznacza, że różne obszary mózgu komunikują się ze sobą inaczej. Wiese twierdzi, że ta różnica może być kluczowa dla świadomości.

Analiza różnic
W swojej analizie Wiese wskazuje, że większość różnic między mózgiem a komputerami nie jest istotna dla świadomości. Na przykład mózg jest bardziej energooszczędny niż elektroniczny komputer, ale prawdopodobnie nie jest to warunek konieczny dla świadomości. Jednak sposób, w jaki różne części mózgu komunikują się ze sobą, może być kluczowy dla zrozumienia świadomości.

W podsumowaniu Wiese stwierdza, że zasada wolnej energii jest przydatna do opisywania cech świadomych istot, które mogą być realizowane w systemach sztucznych, ale nie są obecne w większości sztucznych systemów, takich jak symulacje komputerowe. To podejście pozwala na bardziej szczegółowe i precyzyjne określenie warunków niezbędnych do świadomości w systemach sztucznych.

Dr Wanja Wiese z Ruhr-Universität Bochum w Niemczech bada różnicę między świadomością w ludzkim mózgu a komputerami. W swojej pracy podkreśla znaczenie struktury mózgu i sposobu, w jaki przetwarza informacje, stwierdzając, że powiązania przyczynowe między różnymi częściami mózgu odgrywają kluczową rolę w tworzeniu świadomości. Esej został opublikowany w czasopiśmie „Philosophical Studies” 26 czerwca 2024 roku.

Według dr. Wiesego, chociaż sztuczna inteligencja może symulować pewne procesy świadomości, istnieją kluczowe różnice, które uniemożliwiają jej prawdziwe uświadomienie. W swojej pracy Wiese analizuje te różnice i podkreśla, jak struktura mózgu i sposób przetwarzania informacji odgrywają kluczową rolę w tworzeniu świadomości. Istnieją dwa główne podejścia do badania świadomości w systemach sztucznych. Pierwsze podejście próbuje odpowiedzieć na pytanie, jak świadome są obecne systemy AI i co należałoby dodać do istniejących systemów, aby to osiągnąć. Drugie podejście, które Wiese preferuje, koncentruje się na identyfikacji typów systemów AI, które prawdopodobnie nie staną się świadome, oraz na tym, jak wyeliminować możliwość, że określone systemy rozwiną świadomość.

Celem pracy Wiesego jest zmniejszenie ryzyka niezamierzonego stworzenia sztucznej świadomości, ponieważ nie jest jasne, w jakich warunkach byłoby to moralnie akceptowalne. To podejście pomaga również wyeliminować możliwość oszustwa przez systemy, które tylko wyglądają na świadome. Istnieją przesłanki, że wiele osób przypisuje świadomość chatbotom, z którymi się komunikują, chociaż eksperci uważają, że obecne systemy AI nie są świadome.

Wiese w swojej pracy opiera się na zasadzie wolnej energii opracowanej przez brytyjskiego neurobiologa Karla Fristona. Ta zasada opisuje procesy zapewniające istnienie samoorganizujących się systemów, takich jak organizmy żywe, jako rodzaj przetwarzania informacji. U ludzi obejmuje to procesy regulujące podstawowe parametry, takie jak temperatura ciała, zawartość tlenu we krwi i poziom cukru we krwi. Komputery mogą symulować te procesy, ale nie mogą regulować swoich parametrów fizjologicznych. Kluczowa różnica, którą Wiese podkreśla, to struktura przyczynowa mózgu w porównaniu z komputerami. W konwencjonalnym komputerze dane są najpierw ładowane z pamięci, następnie przetwarzane w jednostce przetwarzającej, a na końcu ponownie przechowywane. W mózgu nie ma takiego rozdzielenia, co oznacza, że różne obszary mózgu komunikują się w inny sposób. Wiese twierdzi, że ta różnica może być kluczowa dla zrozumienia świadomości.

W swojej analizie Wiese wskazuje, że większość różnic między mózgiem a komputerami nie jest istotna dla świadomości. Na przykład mózg jest bardziej energooszczędny niż elektroniczny komputer, ale prawdopodobnie nie jest to warunek konieczny dla świadomości. Jednak sposób, w jaki różne części mózgu komunikują się ze sobą, może być kluczowy dla zrozumienia świadomości.

W podsumowaniu Wiese stwierdza, że zasada wolnej energii jest przydatna do opisywania cech świadomych istot, które mogą być realizowane w systemach sztucznych, ale nie są obecne w większości sztucznych systemów, takich jak symulacje komputerowe. To podejście pozwala na bardziej szczegółowe i precyzyjne określenie warunków niezbędnych do świadomości w systemach sztucznych.

Co więcej, analiza Wiesego pokazuje, jak różne procesy w mózgu wpływają na powstawanie świadomości, co może dostarczyć głębszego zrozumienia nie tylko ludzkiej świadomości, ale także możliwości jej stworzenia w systemach sztucznych. W miarę jak systemy AI stają się coraz bardziej zaawansowane, różnica między symulacją świadomości a prawdziwą świadomością pozostaje kluczowym tematem badań. Poprzez swoje prace Wiese stara się wyjaśnić te różnice i zaproponować wytyczne dla dalszego rozwoju sztucznej inteligencji, która nie tylko symuluje, ale potencjalnie replikuje świadome doświadczenia. Te badania mają znaczący wpływ na etyczne i filozoficzne debaty na temat natury świadomości i moralnego statusu systemów sztucznych.

Źródło: Ruhr University Bochum