W sercu Opatiji, znanej z bogatej tradycji turystycznej i wystawnych wydarzeń, w ten weekend, 23 lutego 2025 roku, odbędzie się jedno z najbardziej oczekiwanych wydarzeń w regionie – 42. Balinjerada. To wyjątkowe karnawałowe widowisko, które od dekad zachwyca gości, przekształci główną ulicę miasta w pełną adrenaliny trasę wypełnioną śmiechem, kreatywnością i niepowstrzymaną energią. Balinjerada to nie tylko wyścig – to prawdziwy symbol ducha Opatiji, połączenie tradycji, innowacji i wspólnoty, które co roku przyciąga tysiące miłośników zabawy z Chorwacji i spoza jej granic.
Czym jest Balinjerada i dlaczego jest tak wyjątkowa?
Dla tych, którzy po raz pierwszy słyszą o tym wydarzeniu, Balinjerada to необычный wyścig pojazdów na łożyskach kulkowych, lokalnie znanych jako "balinjere". Te pojazdy, ręcznie robione przez uczestników, często są prawdziwymi dziełami sztuki – od prostych "karići" po wystawne konstrukcje zwane "merikanska vozila". To, co czyni to wydarzenie wyjątkowym, to nie tylko prędkość, z jaką zjeżdżają po stromej trasie, ale także radosny duch, z którym uczestnicy i widzowie wspólnie celebrują sezon karnawałowy. Każdy wyścig przynosi nieprzewidywalne momenty, humorystyczne kostiumy i oryginalne pomysły, które często niosą subtelne lub satyryczne przesłania na temat aktualnych spraw społecznych.
W tym roku, w niedzielę, 23 lutego, Opatija ponownie ożywi tę trwającą od ponad czterech dekad tradycję. Wydarzenie rozpocznie się już o 10 rano rejestracją i treningami, a uroczysty start wyścigu zaplanowano na południe. Na czele wydarzenia staną burmistrz Opatiji, Fernando Kirigin, oraz legenda tego wydarzenia, Duško Jeličić Dule, znany jako "ojciec Balinjerady" i jej dożywotni honorowy dyrektor. Ich участие tylko potwierdza, jak głęboko to wydarzenie jest zakorzenione w lokalnej społeczności.
Kategorie zawodów i możliwości dla odwiedzających
Balinjerada nie jest przeznaczona tylko dla profesjonalistów czy doświadczonych kierowców – to wydarzenie dla wszystkich pokoleń. Uczestnicy rywalizują w kilku kategoriach, w tym monopatiny, karići unjuli, karići dvojki oraz wspomniane wcześniej "merikanska vozila". Każda kategoria ma swój urok – podczas gdy monopatiny i karići zachwycają prędkością i zręcznością, "merikanska vozila" przyciągają uwagę swoim wystawowym designem i wyobraźnią. Szczególnym urokiem jest fakt, że nagrody nie są przyznawane tylko najszybszym – wyróżnienia otrzymują także najmłodsi uczestnicy, najbardziej kreatywni, a nawet najwolniejsi, co nadaje całemu wydarzeniu ciepłą i swobodną atmosferę.
To, co sprawia, że Balinjerada jest jeszcze bardziej atrakcyjna dla odwiedzających, to program "Taxi Balinjere". Od 10 rano wszyscy zainteresowani mogą doświadczyć emocji zjazdu trasą na specjalnie przygotowanych pojazdach, w towarzystwie doświadczonych kierowców. Ta możliwość pozwala turystom i lokalnym entuzjastom poczuć adrenalinę i stać się częścią tego niezapomnianego doświadczenia, nawet jeśli nie mają własnego "karić". To idealny sposób, by z pierwszej ręki poznać wyjątkową tradycję Opatiji.
Muzyka, rozrywka i "Kukalka" – więcej niż tylko wyścig
Atmosfera na Balinjeradzie nie byłaby pełna bez muzyki i rozrywki, które towarzyszą całemu dniowi. Na starcie wyścigu o południu za nastrój zadba Duško Jeličić Dule ze swoim zespołem Bonaca, którego występy zawsze przynoszą dawkę nostalgii i radości. Na mecie natomiast odwiedzających czeka występ popularnych Dellboys, którzy swoją energią dodatkowo podniosą nastrój. Trio prowadzących – Mario Lipovšek Battifiaca, Irena Grdinić i Dražen Turina Šajeta – będzie odpowiedzialne za śledzenie uczestników i animowanie publiczności, zapewniając, że żaden moment nie minie bez śmiechu i ekscytacji.
Po zakończeniu wyścigów, o 13:00, następuje kolejny punkt kulminacyjny dnia – "Kukalka". Ta humorystyczna reinterpretacja słynnej Sinjskiej Alki, wykonywana przez Opatijski Kukali, odbywa się w płytkich wodach na plaży Slatina. Zamiast koni uczestnicy "jeżdżą" na wyobrażonych "morskich konikach", tworząc przezabawną scenę, która regularnie wywołuje zachwyt wśród widzów. Ta część programu doskonale dopełnia karnawałowy duch Balinjerady, łącząc tradycję z humorem i swobodną atmosferą.
Opatija w karnawałowej szacie – tradycja, która trwa
Balinjerada to nie tylko jednorazowe wydarzenie – to kulminacja niemal siedmiu tygodni karnawałowych uroczystości w Opatiji, które miejscowa ludność nazywa "piątą porą roku". Wszystko zaczyna się 17 stycznia, w dniu św. Antoniego, kiedy przed targiem w Opatiji wciąga się karnawałową flagę, a maski symbolicznie przejmują klucze do miasta. W tym okresie miasto jest gospodarzem licznych wydarzeń – od Dziecięcego Karnawałowego Korso, które w tym roku obchodzi 27. edycję, po Maskowany Maraton Klap i Rajd Maskowanych Oktanów. Każde z tych wydarzeń wnosi coś wyjątkowego, ale Balinjerada pozostaje koroną całej sezonu.
Ta tradycja, która rozpoczęła się ponad 40 lat temu, jest dziś rozpoznawana jako swoista marka Opatiji. Jej założyciel, Duško Jeličić Dule, wspominał, jak wszystko zaczęło się spontanicznie, jako wyraz lokalnego "škerca" i karnawałowego ducha. Dziś Balinjerada jest chronionym wydarzeniem Wspólnoty Turystycznej Miasta Opatija, co potwierdza jej autentyczność i znaczenie. Co roku przyciąga coraz więcej odwiedzających, a dyrektorka Wspólnoty Turystycznej, Suzi Petričić, podkreśla, że to okazja dla wszystkich miłośników karnawału, by przeżyć coś niezwykłego.
Jak przygotować się do wizyty na Balinjeradzie?
Jeśli planujesz odwiedzić Opatiję 23 lutego, przygotuj się na dzień pełen akcji i zabawy. Trasa Balinjerady rozciąga się wzdłuż głównej ulicy, od hotelu Paris do plaży Slatina, a najlepsze miejsca do oglądania znajdują się wzdłuż całej trasy. Zaleca się przybycie wcześniej, aby zapewnić sobie dobry widok, ponieważ co roku tysiące ludzi przychodzą cieszyć się tym widowiskiem. Wygodna zimowa odzież i dawka dobrego humoru to wszystko, czego potrzebujesz, by w pełni doświadczyć wydarzenia.
Dla tych, którzy chcą wziąć udział, rejestracja dla zawodników jest otwarta rano w dniu wydarzenia, a program "Taxi Balinjere" daje szansę dołączenia do zabawy nawet bez własnego pojazdu. Opatija i tak w tym okresie jest pełna karnawałowej atmosfery, więc możesz wykorzystać weekend na eksplorację innych wydarzeń lub spacer słynnym Lungomare, które oferuje przepiękny widok na Zatokę Kvarnerską.
Balinjerada jako inspiracja
Oprócz tego, że jest centralnym wydarzeniem karnawałowym, Balinjerada jest także przypomnieniem o sile wspólnoty i kreatywności. Uczestnicy spędzają miesiące na przygotowaniu swoich pojazdów, wkładając wysiłek w każdy szczegół, od konstrukcji po kostiumy. Ich wyobraźnia i entuzjazm są zaraźliwe, a publiczność nagradza ich gromkim wsparciem. Szczególnie interesujące jest obserwowanie, jak młodsze pokolenia włączają się w tę tradycję, zapewniając, że Balinjerada pozostanie żywa w przyszłości.
W tym roku, oprócz standardowych kategorii, zostanie wybrana także Miss Balinjerady, co dodatkowo podkreśla różnorodność uczestników i inkluzywność wydarzenia. Ten szczegół pokazuje, że Balinjerada nie jest tylko sprawą mężczyzn – kobiety są równie odważne i kreatywne na trasie, co dodatkowo wzbogaca całe doświadczenie.