W ostatnich latach mikroplastiki, małe cząstki plastiku o rozmiarach mniejszych niż pięć milimetrów, stały się poważnym problemem ekologicznym i zdrowotnym. Badania coraz częściej wskazują na ich obecność nie tylko w oceanach i glebie, ale również w powietrzu, które wdychamy na co dzień. Ta niewidoczna groźba może mieć dalekosiężne konsekwencje dla zdrowia ludzkiego, w tym zwiększone ryzyko raka płuc i jelita grubego, a także zaburzenia płodności u mężczyzn i kobiet.

Jak mikroplastiki trafiają do powietrza?

Główne źródła mikroplastików w powietrzu pochodzą z codziennych ludzkich aktywności. Zużycie opon samochodowych podczas jazdy uwalnia małe cząstki plastiku, które łatwo dostają się do atmosfery. Podobnie, odpady plastikowe na wysypiskach z czasem rozkładają się na mniejsze cząstki, które pod wpływem wiatru mogą być przenoszone na duże odległości. Procesy przemysłowe, w tym produkcja i przetwarzanie plastiku, również przyczyniają się do uwalniania mikroplastików do powietrza.

Badania pokazują, że zanieczyszczenie mikroplastikami nie jest ograniczone do obszarów miejskich. Cząstki znaleziono nawet w odległych regionach górskich i polarnych, co wskazuje na ich globalny zasięg. Wiatry i prądy atmosferyczne ułatwiają rozprzestrzenianie się mikroplastików po całym świecie, czyniąc je problemem dotykającym wszystkich ludzi, niezależnie od ich lokalizacji.

Skutki zdrowotne mikroplastików

Wdychanie mikroplastików jest związane z różnymi problemami zdrowotnymi, z których niektóre mogą być potencjalnie śmiertelne. Jednym z najpoważniejszych zagrożeń jest przewlekłe zapalenie płuc, które może prowadzić do rozwoju raka. Dodatkowo, mikroplastiki mogą przenosić toksyczne substancje chemiczne, które dodatkowo zwiększają ryzyko uszkodzenia komórek i mutacji genetycznych.

Badania przeprowadzone na zwierzętach wykazały, że mikroplastiki mogą przenikać do krwiobiegu i dotrzeć do ważnych organów, takich jak wątroba, nerki i mózg. To rodzi pytania o potencjalne skutki systemowe dla zdrowia ludzkiego, w tym zaburzenia hormonalne i problemy z układem odpornościowym. Długoterminowe skutki takiego zanieczyszczenia są wciąż badane, ale naukowcy ostrzegają przed pilną potrzebą podjęcia działań.

Mikroplastiki a płodność

Oprócz chorób układu oddechowego, mikroplastiki mogą również wpływać na zdrowie reprodukcyjne. Cząstki znalezione w powietrzu, wodzie i jedzeniu są związane z spadkiem płodności u mężczyzn i kobiet. U mężczyzn badania wskazują na zmniejszenie liczby i jakości plemników, podczas gdy u kobiet mikroplastiki mogą zakłócać równowagę hormonalną i zwiększać ryzyko powikłań w czasie ciąży.

Co możemy zrobić?

Aby zmniejszyć wpływ mikroplastików na zdrowie i środowisko, należy podjąć kompleksowe działania. Obejmuje to ograniczenie zużycia plastiku, promowanie recyklingu oraz wprowadzenie surowszych przepisów dotyczących zanieczyszczenia powietrza. Konsumenci mogą również przyczynić się do tego, wybierając produkty bez plastikowych mikrogranul i prawidłowo usuwając odpady.

Biorąc pod uwagę skalę problemu, eksperci wzywają do podjęcia globalnych działań. Edukacja publiczna, zwiększenie finansowania badań i rozwój innowacyjnych rozwiązań są kluczowymi krokami w walce z zanieczyszczeniem mikroplastikami.

Źródło: University of California