Nowe badanie przeprowadzone przez naukowców z Uniwersytetu Kalifornijskiego w San Francisco (UCSF) rzuca nowe światło na długoterminowe konsekwencje spożywania konopi indyjskich, ujawniając znaczące ryzyko sercowo-naczyniowe związane z przewlekłym używaniem, niezależnie od tego, czy chodzi o palenie, czy spożywanie produktów spożywczych. Raport, opublikowany 28 maja 2025 r. w czasopiśmie JAMA Cardiology, podkreśla, że osoby regularnie używające marihuany w jakiejkolwiek formie wykazują upośledzoną funkcję naczyń krwionośnych, porównywalną do tej u palaczy tytoniu. W szczególności funkcja naczyniowa u użytkowników konopi indyjskich, niezależnie od sposobu przyjmowania, była zmniejszona o około połowę w porównaniu z osobami nieużywającymi.

Upośledzona funkcja naczyniowa stanowi istotny czynnik ryzyka rozwoju zawału serca, nadciśnienia tętniczego i innych chorób sercowo-naczyniowych. Odkrycie to rodzi poważne pytania dotyczące postrzegania konopi indyjskich jako łagodnej alternatywy dla tytoniu, szczególnie w kontekście rosnącej legalizacji i używania marihuany w wielu częściach świata.

Metodologia i Kluczowe Wyniki Badań

Zespół badawczy zrekrutował 55 pozornie zdrowych osób w okresie od października 2021 r. do sierpnia 2024 r. Uczestnicy byli regularnymi użytkownikami marihuany, paląc ją lub spożywając produkty spożywcze zawierające tetrahydrokannabinol (THC), główny psychoaktywny związek konopi indyjskich. Co ważne, żaden z uczestników nie używał żadnej formy nikotyny. Kryterium udziału było spożywanie konopi indyjskich co najmniej trzy razy w tygodniu przez co najmniej rok. Średni czas przewlekłego używania u palaczy wynosił dziesięć lat, podczas gdy użytkownicy produktów spożywczych spożywali konopie indyjskie średnio przez pięć lat.

Badanie wykazało, że palacze marihuany, oprócz upośledzonej funkcji naczyniowej, mieli również zmiany w surowicy krwi, które są szkodliwe dla komórek śródbłonka. Komórki śródbłonka tworzą wewnętrzną wyściółkę wszystkich naczyń krwionośnych i limfatycznych oraz odgrywają kluczową rolę w utrzymaniu zdrowia układu krążenia. Co ciekawe, osoby spożywające produkty spożywcze z THC nie wykazywały tych specyficznych zmian w surowicy krwi, pomimo również upośledzonej funkcji naczyniowej. Wynik ten sugeruje, że palenie marihuany negatywnie wpływa na funkcję naczyniową poprzez inne mechanizmy niż w przypadku spożycia THC.

Według głównej autorki badania, dr Leili Mohammadi, oraz starszego autora, dr. Matthew L. Springera, wyniki te wskazują, że sam akt palenia oraz obecność THC przyczyniają się do uszkodzenia naczyń krwionośnych na różne sposoby. Chociaż dokładny mechanizm, za pomocą którego THC uszkadza naczynia krwionośne, nie jest jeszcze w pełni poznany, naukowcy twierdzą, że musi on zachodzić w sposób, który nie obejmuje wspomnianych zmian w surowicy krwi obserwowanych u palaczy.

Szerszy Kontekst Wpływu Konopi Indyjskich na Serce

To badanie z UCSF wpisuje się w rosnącą liczbę badań wskazujących na potencjalne szkodliwe skutki konopi indyjskich dla układu sercowo-naczyniowego. Niektóre wcześniejsze badania wykazały związek między używaniem marihuany a zwiększonym ryzykiem zawału serca, szczególnie u młodszych użytkowników. Na przykład jedno badanie retrospektywne wykazało, że użytkownicy konopi indyjskich w wieku poniżej 50 lat mieli ponad sześciokrotnie wyższe ryzyko zawału serca w porównaniu z osobami niepalącymi. Inna metaanaliza, obejmująca dane z wielu badań, wykazała o 50% wyższe ryzyko wśród użytkowników konopi indyjskich.

Chociaż mechanizmy, za pomocą których marihuana lub jej składniki wpływają na układ sercowo-naczyniowy, nie są w pełni zrozumiałe, naukowcy przypuszczają, że konopie indyjskie mogą wpływać na regulację rytmu serca, zwiększać zapotrzebowanie mięśnia sercowego na tlen oraz przyczyniać się do dysfunkcji śródbłonka, co utrudnia prawidłowy przepływ krwi. Dysfunkcja śródbłonka jest uważana za wczesny wskaźnik chorób sercowo-naczyniowych i może prowadzić do rozwoju miażdżycy, stanu, w którym dochodzi do gromadzenia się blaszki miażdżycowej w tętnicach.

Badania sugerują również, że palenie konopi indyjskich zwiększa stężenie tlenku węgla i substancji smolistych we krwi, podobnie jak palenie tytoniu, co wiąże się z chorobami mięśnia sercowego, bólami w klatce piersiowej, zaburzeniami rytmu serca i innymi poważnymi schorzeniami. Zauważono, że THC może podnosić tętno i ciśnienie krwi bezpośrednio po spożyciu.

Różnice Między Paleniem a Produktami Spożywczymi

Chociaż produkty spożywcze z konopi indyjskich pozwalają uniknąć ryzyka oddechowego związanego z paleniem, takiego jak podrażnienie oskrzeli i płuc oraz przewlekły kaszel, nie są one pozbawione własnego ryzyka. Badanie UCSF pokazuje, że również produkty spożywcze z THC prowadzą do upośledzonej funkcji naczyniowej. Zaobserwowano, że użytkownicy produktów spożywczych z THC doświadczyli zmniejszenia funkcji naczyniowej o 56 procent, podczas gdy u palaczy marihuany spadek ten wynosił 42 procent w porównaniu z osobami nieużywającymi konopi indyjskich. Należy podkreślić, że badanie wykazało związek, a niekoniecznie związek przyczynowo-skutkowy; to znaczy, można stwierdzić, że użytkownicy konopi indyjskich mają gorszą funkcję naczyniową, ale nie, że używanie konopi indyjskich jest tego bezpośrednią przyczyną.

Eksperci ostrzegają, że opóźniony początek i przedłużone działanie produktów spożywczych utrudniają precyzyjne dawkowanie, co może prowadzić do przedawkowania i poważnych problemów behawioralnych, w tym zaburzeń poznawczych i motorycznych, lęku, a nawet przejściowych objawów psychotycznych. Niektóre analizy przyjęć na ostry dyżur związanych z konopiami indyjskimi wykazały, że produkty spożywcze częściej prowadzą do ostrych objawów psychiatrycznych, zatrucia i objawów sercowo-naczyniowych w porównaniu z formami wziewnymi.

Wydaje się, że sam akt palenia, niezależnie od THC, ma negatywne konsekwencje. Eksperymenty na szczurach narażonych na dym marihuany pozbawionej kannabinoidów również wykazały uszkodzenia naczyniowe i sercowe. Potwierdza to tezę, że przejście z palenia tytoniu na palenie marihuany nie eliminuje ryzyka sercowo-naczyniowego związanego z wdychaniem dymu.

Implikacje dla Zdrowia Publicznego

Biorąc pod uwagę rosnącą dostępność i akceptację konopi indyjskich, wyniki tego i podobnych badań mają istotne implikacje dla zdrowia publicznego. Konieczne są dalsze badania, aby w pełni zrozumieć długoterminowe skutki różnych sposobów spożywania konopi indyjskich dla zdrowia sercowo-naczyniowego. Klinicyści powinni rozważyć zadawanie pytań o używanie konopi indyjskich jako część oceny ogólnego ryzyka sercowo-naczyniowego pacjentów, podobnie jak pyta się o palenie papierosów. Szczególną uwagę należy zwrócić na edukację społeczeństwa, zwłaszcza osób młodych, na temat potencjalnych zagrożeń związanych z regularnym używaniem marihuany, niezależnie od formy spożycia. Dopóki nie zostaną zebrane bardziej solidne dane, użytkownikom zaleca się ostrożność i umiar w stosowaniu konopi indyjskich.

Finansowanie tego badania zapewniły Narodowy Instytut ds. Nadużywania Narkotyków (NIDA), Kalifornijski Departament Kontroli Konopi Indyjskich, Kalifornijski Program Badań nad Chorobami Związanymi z Tytoniem, Narodowy Instytut Serca, Płuc i Krwi oraz Centrum ds. Produktów Tytoniowych FDA. Dodatkowego wsparcia udzieliły fundacje Elfenworks (ku pamięci Deb O’Keefe), Roy E. Thomas Medical Foundation oraz Gootter-Jensen Foundation.

Źródło: University of California