W środę, 19 lutego 2025 roku, w hotelu Westin w Zagrzebiu, przedstawiono rewolucyjny projekt, który może znacząco zmienić oblicze chorwackiego ruchu drogowego. Chodzi o system AKD AFFINIS, narzędzie analityczne będące owocem współpracy Ministerstwa Morza, Transportu i Infrastruktury oraz Agencji Działalności Komercyjnej (AKD). To przedsięwzięcie, sfinansowane ze środków Unii Europejskiej w ramach Narodowego Planu Odbudowy i Odporności, stanowi nowy krok w cyfryzacji sektora transportowego, obiecując większe bezpieczeństwo na drogach i lepszą efektywność transportu.

Jak AKD AFFINIS zmienia przyszłość ruchu drogowego w Chorwacji?

AKD AFFINIS to nie tylko kolejny z szeregu projektów technologicznych – to inteligentne rozwiązanie, które łączy dane z różnych źródeł, aby uczynić ruch drogowy bardziej płynnym i przejrzystym. System został zaprojektowany, aby służyć szerokiemu gronu użytkowników: od kierowców ciężarówek, przez firmy transportowe, aż po warsztaty tachograficzne i instytucje odpowiedzialne za nadzór. Kluczową ideą tego projektu jest stworzenie centralnego miejsca do zbierania, przetwarzania i analizy danych, co umożliwia szybsze podejmowanie decyzji i optymalizację codziennych procesów w ruchu drogowym.

Według słów Tomislava Mihotića, sekretarza stanu w Ministerstwie Morza, Transportu i Infrastruktury, ten system przynosi wiele korzyści. "Inteligentne przetwarzanie danych pozwoli wszystkim uczestnikom ruchu drogowego otrzymać potrzebne informacje we właściwym momencie. Oznacza to mniej opóźnień, lepszą organizację i, co najważniejsze, większą przepustowość na drogach. Wszystko to ma bezpośredni wpływ na redukcję emisji i czyni ruch drogowy bardziej przyjaznym dla środowiska," podkreślił Mihotić na konferencji, która odbyła się 19 lutego 2025 roku.

Big Data i technologia open source jako fundament projektu

U podstaw systemu AKD AFFINIS leży koncepcja "Big Data" – masowa analiza danych, która umożliwia przekształcenie surowych informacji w użyteczne wnioski. Jure Sertić, dyrektor generalny AKD, podkreślił, że takie projekty to przyszłość nie tylko ruchu drogowego, ale całego społeczeństwa. "Niespołączone dane rozproszone w różnych bazach danych same w sobie nie mają dużej wartości. Jednak gdy je usystematyzujemy i połączymy, otwierają się nowe możliwości poprawy systemu," wyjaśnił Sertić, dodając, że ten projekt jest jednym z najbardziej ambitnych w Europie, jeśli chodzi o zastosowanie analityki w ruchu drogowym.

To, co czyni AKD AFFINIS szczególnie innowacyjnym, to wykorzystanie technologii open source. Darko Akrap, ekspert ds. procesów transformacyjnych w AKD, wyjaśnił, dlaczego wybrano właśnie ten podejście. "Większość systemów analitycznych jest zaprojektowana dla ograniczonej liczby użytkowników, takich jak pojedyncze firmy. My natomiast stworzyliśmy platformę, która może obsłużyć dziesiątki tysięcy użytkowników – od ponad 60 000 kierowców do 20 000 podmiotów biznesowych, z potencjałem osiągnięcia wkrótce 100 000. Rozwiązania open source pozwoliły nam uniknąć wysokich kosztów licencji, jednocześnie zapewniając codzienne aktualizacje danych," powiedział Akrap.

Co AKD AFFINIS przynosi kierowcom i firmom?

Dla kierowców ciężarówek i firm transportowych AKD AFFINIS oznacza koniec kłopotów z ręcznym śledzeniem danych tachograficznych i dostosowywaniem się do przepisów. System automatycznie zbiera informacje z tachografów, przetwarza je i generuje raporty dostępne w czasie rzeczywistym. To nie tylko oszczędza czas, ale także zmniejsza możliwość błędów, które mogą prowadzić do kar lub opóźnień w pracy.

Warsztaty tachograficzne również skorzystają z tego systemu. Dzięki niemu będą mogły szybciej i łatwiej sprawdzać poprawność urządzeń oraz upewnić się, że wszystkie dane są zgodne z obowiązującymi przepisami. Z kolei organy nadzorcze zyskają narzędzie do skuteczniejszego monitorowania bezpieczeństwa na drogach, co może znacząco zmniejszyć liczbę wykroczeń i wypadków drogowych.

Ivana Norac-Kevo, specjalistka ds. analizy trendów w AKD, podkreśliła prostotę użytkowania systemu. "Dostęp do AKD AFFINIS jest umożliwiony za pośrednictwem Narodowego Systemu Identyfikacji i Uwierzytelniania (NIAS), co oznacza, że każdy użytkownik może wejść do systemu, korzystając z istniejących poświadczeń. Nie ma potrzeby skomplikowanej rejestracji ani dodatkowych kroków administracyjnych," wyjaśniła Norac-Kevo.

Chorwacja jako lider w cyfryzacji ruchu drogowego

Ten projekt to nie tylko ulepszenie techniczne – pozycjonuje Chorwację jako lidera w zastosowaniu zaawansowanych technologii w sektorze ruchu drogowego w ramach Unii Europejskiej. Sertić przypomniał wcześniejsze sukcesy AKD, takie jak rozwój systemu cyfryzacji praw osób z niepełnosprawnościami w zakresie mobilności, który został zaprezentowany rok temu w tym samym miejscu. "Wtedy pokazaliśmy, jak możemy być pionierami w UE. Dziś idziemy o krok dalej, budując jeden z najbardziej wyrafinowanych systemów do zarządzania danymi drogowymi," zaznaczył Sertić.

Doc. dr. sc. Marijan Jakovljević, profesor na Wydziale Nauk o Transporcie, dodał akademicką perspektywę do projektu. "AKD AFFINIS to nie tylko narzędzie do codziennego użytku – umożliwia głębsze zrozumienie przepływów ruchu drogowego i pomaga w kształtowaniu strategii oraz polityk, zarówno na poziomie krajowym, jak i europejskim. Jego wkład w bezpieczeństwo i cyfryzację jest nieoceniony," powiedział Jakovljević, który brał udział w weryfikacji i walidacji systemu.

Kiedy możemy spodziewać się pełnej funkcjonalności?

Zgodnie z planem AKD AFFINIS będzie w pełni operacyjny w mniej niż dziesięć dni – konkretnie do 28 lutego 2025 roku. W tym momencie wszyscy użytkownicy będą mogli uzyskać dostęp do podstawowych raportów i funkcji. Nie jest to jednak koniec rozwoju. Do 31 maja 2025 roku przewidziano rozszerzenie systemu o dodatkowe możliwości, w tym bardziej szczegółowe analizy i dostosowane opcje dla różnych grup użytkowników.

Warto zauważyć, że system nie wprowadza nowych obowiązków prawnych ani dodatkowego obciążenia administracyjnego dla użytkowników. Zamiast tego koncentruje się na uproszczeniu istniejących procesów i zwiększeniu przejrzystości, co czyni go praktycznym rozwiązaniem dla wszystkich zaangażowanych stron.

Szersza perspektywa: Transformacja cyfrowa i zielona przyszłość

AKD AFFINIS nie jest odosobnionym projektem – wpisuje się w szerszy kontekst transformacji cyfrowej, którą Chorwacja realizuje zgodnie z celami Unii Europejskiej. Narodowy Plan Odbudowy i Odporności, z którego jest finansowany, jest częścią planu wzmocnienia odporności gospodarczej i przejścia na bardziej zieloną gospodarkę. Zmniejszenie korków w ruchu drogowym i optymalizacja transportu bezpośrednio przyczyniają się do redukcji emisji gazów cieplarnianych, co jest jednym z kluczowych priorytetów UE do 2050 roku.

Ponadto projekt opiera się na innych inicjatywach AKD, takich jak rozwój cyfrowych dokumentów podróży i rozwiązań w zakresie tożsamości elektronicznej zgodnych z europejskimi standardami. Wszystko to pokazuje, jak Chorwacja buduje infrastrukturę na przyszłość, w której technologia służy obywatelom i gospodarce.