Podczas gdy trwa intensywne szkolenie chorwackich pilotów na wielozadaniowych samolotach bojowych Rafale, zadanie monitorowania przestrzeni powietrznej tymczasowo zostało przekazane sojusznikom z Włoch i Węgier. Chorwackie samoloty Rafale, pomimo swoich zaawansowanych możliwości technicznych, obecnie nie są zaangażowane w zadanie dyżurnych samolotów bojowych, aby zapewnić, że szkolenie pilotów pozostaje priorytetem, a niepotrzebne wydatki na zasoby są unikane. Zamiast tego, włoskie Eurofightery i węgierskie Gripeny przejęły kluczową rolę w nadzorze powietrznym, co jest powszechną praktyką wśród członków NATO w fazach przejściowych modernizacji sił powietrznych.

Włochy i Węgry, jako wiarygodni sojusznicy NATO, wspierają Republikę Chorwacji w zapewnieniu ciągłości bezpieczeństwa powietrznego, podczas gdy chorwaccy piloci przechodzą intensywne szkolenie na Rafalach. Szkolenie pilotów rozpoczęło się już w zeszłym roku we Francji, podczas którego chorwaccy piloci zdobyli niezbędną wiedzę i umiejętności do obsługi samolotów Rafale. Szkolenie ma trwać łącznie 18 miesięcy i obejmuje nie tylko pilotów, ale także personel techniczny, który przechodzi szkolenie w zakresie konserwacji samolotów w Mont-de-Marsan. Zgodnie z informacjami Ministerstwa Obrony Republiki Chorwacji, pierwsze loty solowe na Rafalach zostały już pomyślnie przeprowadzone w maju tego roku, co podkreśla postęp i sukces całego programu.

Okres przejściowy obejmuje również wdrożenie umowy dwustronnej między Chorwacją, Włochami i Węgrami, znanej jako Technical Arrangement, która pozwala sojusznikom przejąć zadanie monitorowania chorwackiej przestrzeni powietrznej, dopóki proces modernizacji nie zostanie zakończony. Spodziewa się, że umowa wejdzie w pełne życie do końca 2024 roku, co zapewni bezproblemowe funkcjonowanie obrony powietrznej Chorwacji bez dodatkowych kosztów dla budżetu państwowego. Ta współpraca dodatkowo wzmacnia pozycję Chorwacji w ramach sojuszu NATO i zapewnia długoterminową ochronę suwerenności chorwackiej przestrzeni powietrznej.

W ciągu ostatnich trzech lat Chorwacja zainwestowała znaczne środki w modernizację swoich sił powietrznych, co obejmuje zakup 12 samolotów Rafale F3-R z Francji, w ramach jednego z największych kontraktów wojskowych w historii kraju. Zgodnie z umową wartą 999 milionów euro, Chorwacja do połowy 2025 roku będzie miała kompletną eskadrę 12 Rafale, z których pierwsze samoloty dotarły w kwietniu tego roku. Oficjalne przyjęcie tych samolotów zostało uświetnione ceremoniałem, w którym wzięli udział najwyżsi chorwaccy urzędnicy państwowi, w tym prezydent Zoran Milanović i premier Andrej Plenković, co dodatkowo potwierdza strategiczne znaczenie tego programu dla bezpieczeństwa narodowego.

Zakup Rafali nie tylko wzmacnia zdolności militarne Chorwacji, ale także znacząco zwiększa jej rolę w ramach sojuszu NATO, szczególnie w zakresie nadzoru powietrznego i obrony. Do tej pory chorwacka przestrzeń powietrzna była monitorowana przy użyciu starszych samolotów MiG-21, ale z nadejściem Rafale Chorwacja dołącza do grupy krajów posiadających najnowocześniejszą technologię lotniczą, co zapewnia długoterminowe bezpieczeństwo i suwerenność nad przestrzenią powietrzną. Dodatkowo, ten program oznacza przejście z dziedziczonych technologii radzieckich na zachodnią broń wojskową, co wzmacnia interoperacyjność Chorwacji z innymi członkami NATO.

Tymczasowe przejęcie zadań monitorowania przez sojuszników pozwala Chorwacji skoncentrować się na zakończeniu modernizacji sił powietrznych i szkoleniu pilotów, bez naruszania bezpieczeństwa przestrzeni powietrznej. Taka praktyka jest powszechna w krajach, które przechodzą przez modernizację sił powietrznych, a wsparcie NATO jest kluczowe dla zapewnienia ciągłego nadzoru. Dzięki współpracy z Włochami i Węgrami, Chorwacja nadal odgrywa ważną rolę w wspólnym systemie NATO do ochrony przestrzeni powietrznej.