Drugiego dnia oficjalnej wizyty w Czarnogórze, 27 marca 2025 roku, prezydent Republiki Chorwacji, Zoran Milanović, spotkał się z członkami chorwackiej społeczności i uczestniczył w spotkaniu z członkami Chorwacko-czarnogórskiego Klubu Biznesowego. Te spotkania podkreśliły znaczenie zachowania tożsamości Chorwatów w Czarnogórze oraz wzmocnienia więzi gospodarczych między tymi dwoma krajami.​

Pozycja Chorwatów w Czarnogórze

Chorwaci w Czarnogórze, choć niewielu, mają bogatą historię i znaczące dziedzictwo kulturowe. Według ostatniego spisu ludności z 2011 roku, w Czarnogórze mieszka 6 021 Chorwat, co stanowi około 0,97% całkowitej populacji. Największe skupisko Chorwatów znajduje się w Zatoce Kotorskiej, szczególnie w gminach Tivat, Kotor i Herceg Novi. Pomimo zmniejszenia liczby Chorwatów w ciągu ostatnich dziesięcioleci, ich obecność nadal jest widoczna poprzez manifestacje kulturalne, zachowanie tradycji oraz aktywny udział w życiu społecznym Czarnogóry.​

Spotkanie z chorwacką społecznością

Podczas spotkania z członkami chorwackiej społeczności, prezydent Milanović podkreślił znaczenie zachowania tożsamości i kultury Chorwatów w Czarnogórze. Zaznaczył, że chorwacka społeczność w Czarnogórze znajduje się w najbardziej stabilnej sytuacji w porównaniu z innymi mniejszościami chorwackimi w krajach sąsiednich. Ta stabilność wynika z wieloletniego współistnienia, wzajemnego szacunku oraz integracji Chorwatów z czarnogórskim społeczeństwem. Prezydent wyraził również zadowolenie z faktu, że Chorwaci w Czarnogórze aktywnie przyczyniają się do zachowania dziedzictwa kulturowego i promowania języka chorwackiego.​

Chorwacka Rada Narodowa i działalność kulturalna

Kluczową rolę w zachowaniu tożsamości Chorwatów w Czarnogórze odgrywa Chorwacka Rada Narodowa (HNV) z siedzibą w Tivcie. HNV reprezentuje chorwacką mniejszość narodową w obszarach oficjalnego użycia języka, edukacji, informowania i kultury. Prezydent HNV, Zvonimir Deković, podkreślił, że Rada udziela stypendiów studentom, wspiera projekty kulturalne oraz współpracuje z innymi stowarzyszeniami na rzecz zachowania chorwackiego dziedzictwa. Jednym z ważnych projektów jest Radio Dux, mniejszostkowa stacja radiowa nadająca program w języku chorwackim, promująca kulturę i informująca Chorwatów w Czarnogórze.​

Chorwacko-czarnogórski Klub Biznesowy

Podczas spotkania z członkami Chorwacko-czarnogórskiego Klubu Biznesowego rozmawiano o wzmocnieniu współpracy gospodarczej między Chorwacją a Czarnogórą. Według dostępnych danych, wymiana towarowa między tymi dwoma krajami w 2024 roku wyniosła 382,8 miliona euro, przy czym Chorwacja osiągnęła nadwyżkę w wysokości 364,4 miliona euro. Te wskaźniki wskazują na silne powiązania gospodarcze, a członkowie Klubu Biznesowego podkreślili potrzebę dalszej poprawy współpracy, szczególnie w sektorach turystyki, energetyki i infrastruktury.​

Edukacja i język

Zachowanie języka i kultury chorwackiej wśród młodzieży ma ogromne znaczenie dla chorwackiej społeczności w Czarnogórze. Od 2004 roku w Kotorze i Tivcie odbywają się zajęcia z języka i kultury chorwackiej, organizowane przez Ministerstwo Nauki i Edukacji Republiki Chorwacji. Ta inicjatywa umożliwia młodym Chorwatom w Czarnogórze poznawanie ich dziedzictwa kulturowego, języka i tradycji, co zapewnia ciągłość i zachowanie tożsamości.​

Udział polityczny

Chorwaci w Czarnogórze aktywnie uczestniczą w życiu politycznym kraju. Chorwacka Inicjatywa Obywatelska (HGI) jest pierwszą partią polityczną o charakterze narodowym Chorwatów, a jej prezydent, Adrijan Vuksanović, jest posłem w Zgromadzeniu Czarnogóry. Udział Chorwatów w życiu politycznym umożliwia im artykułowanie swoich interesów, uczestnictwo w podejmowaniu decyzji i przyczynianie się do rozwoju społeczeństwa czarnogórskiego.​

Dziedzictwo kulturowe i turystyka

Zatoka Kotorska, region o największym skupieniu Chorwatów w Czarnogórze, jest znana ze swojego bogatego dziedzictwa kulturowego. Miasta takie jak Kotor i Tivat emanują historią, architekturą i tradycją, które przyciągają liczne turystów. Chorwackie stowarzyszenia kulturalne aktywnie uczestniczą w organizacji wydarzeń, festiwali i wystaw, które promują kulturę i zwyczaje chorwackie. Działania te nie tylko wzbogacają scenę kulturalną Czarnogóry, ale również wzmacniają więzi między Chorwacją a Czarnogórą poprzez turystykę i wymianę kulturalną.​

Dziedzictwo kulturowe i turystyka

Zatoka Kotorska, region o największym skupieniu Chorwatów w Czarnogórze, jest znana ze swojego bogatego dziedzictwa kulturowego, głęboko przenikniętego historią i tradycją sięgającą wieków wstecz. Miasta takie jak Kotor, Tivat i Herceg Novi przechowują architektoniczne perełki weneckiego stylu, kościoły, muzea oraz inne kulturalne zabytki, które świadczą o obecności narodu chorwackiego na tym obszarze. Chorwacka społeczność w Czarnogórze aktywnie uczestniczy w zachowaniu tego dziedzictwa poprzez różnorodne manifestacje kulturalne, tradycyjne obchody, kolonie artystyczne oraz wydarzenia muzyczne.

Szczególne miejsce zajmują tradycyjne festyny, takie jak bokeljska marynarka, która została wpisana na listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego UNESCO, a w której Chorwaci odgrywają ważną rolę. Stowarzyszenie Chorwackiej Inicjatywy Obywatelskiej oraz liczne towarzystwa kulturalne często współpracują przy projektach pielęgnujących język, zwyczaje i tożsamość chorwacką, jednocześnie promując turystykę opartą na autentycznym doświadczeniu lokalnej kultury. Związek kultury i turystyki jest szczególnie widoczny w organizacji letnich wydarzeń, które gromadzą odwiedzających z całego regionu, w tym dużą liczbę turystów z Chorwacji.

Możliwości noclegowe w Tivcie i Kotorze spełniają wysokie standardy gości, którzy chcą doświadczyć połączenia śródziemnomorskiej przyrody i bogatej historii. Wiele hoteli, prywatnych apartamentów oraz tradycyjnych domów jest urządzonych zgodnie z lokalnym stylem i stanowi atrakcyjną ofertę dla turystów poszukujących autentycznej atmosfery. W ostatnich latach rośnie zainteresowanie turystyką wiejską i kulturalną, a chorwacka społeczność przyczynia się także do rozwoju oferty eno-gastronomicznej poprzez promocję tradycyjnej kuchni i lokalnych specjałów.