W coraz szybszym rytmie współczesnego życia, gdzie autentyczność i oryginalne doświadczenia stają się coraz bardziej poszukiwanym towarem, Żupania Zadarska zdecydowanie kroczy drogą rozwoju turystyki, która pielęgnuje właśnie te wartości. Niedawna inicjatywa Wspólnoty Turystycznej Żupanii Zadarskiej, która obejmowała organizację podróży studyjnej dla przedstawicieli chorwackich agencji turystycznych, jest doskonałym przykładem takiego ukierunkowania. Celem tej starannie zaplanowanej podróży, która odbyła się 9 maja 2025 roku, było głębsze zapoznanie się z bogatym skarbcem gastronomicznym oferowanym przez rodzinne gospodarstwa rolne (OPG) regionu zadarskiego, dumnych członków prestiżowego klubu "Welcome Taste & Buy". Ten projekt to nie tylko zwykła promocja; to strategiczne budowanie marki podmiotów zajmujących się produkcją żywności i napojów oraz posiadających sale degustacyjne, zarówno w malowniczym zapleczu Zadaru, jak i na bajkowych wyspach archipelagu zadarskiego.

Odkrywanie pereł zadarskiej gastronomii: Od wysp po zaplecze

Uczestnicy podróży studyjnej, około dwudziestu osób z różnych agencji turystycznych z całej Chorwacji, mieli wyjątkową okazję wyboru spośród kilku starannie przygotowanych tras, z których każda została zaprojektowana tak, aby zaprezentować specyfikę i unikalne smaki poszczególnych części Żupanii Zadarskiej. Wybór obejmował magiczną wyspę Dugi otok, nieodkryte piękno lickiej części Żupanii Zadarskiej, zielone wyspy Ugljan i Pašman, malowniczą miejscowość Drage oraz żyzne Ravni kotari, serce produkcji rolnej regionu.

Dugi otok: Smaki tradycji i nietkniętej przyrody

Na Dugim otoku, wyspie kontrastów, gdzie strome klify spotykają się z spokojnymi zatokami, przedstawiciele agencji odwiedzili dwa wyróżniające się OPG. W miejscowości Žman przywitało ich OPG Žampera, znane ze swoich rodzimych produktów, które opowiadają historię długiej tradycji życia na wyspie. Niedaleko, w Sali, swoje drzwi otworzyło OPG Filipi, oferując degustację przysmaków pochodzących z owoców jałowej ziemi i pracowitych rąk. Aby doświadczenie było pełne, trasa obejmowała również zwiedzanie imponującego Centrum Turystycznego Grpašćak w Parku Przyrody Telašćica, miejsca, w którym piękno przyrody łączy się z nowoczesną prezentacją, zapewniając wgląd w bogatą bioróżnorodność i zjawiska geologiczne tego chronionego obszaru. Odwiedzający mogli dowiedzieć się więcej o słynnym słonym jeziorze Mir i imponujących klifach, "skałach", które wznoszą się z morza.

Licka część Żupanii Zadarskiej: Siła przyrody i gościnności

Przygoda kontynuowana była w lickiej części Żupanii Zadarskiej, obszarze nietkniętej przyrody, świeżego powietrza i mocnych smaków. W malowniczym Ajderovcu uczestnicy mieli okazję poznać OPG Perica Keča, gdzie tradycja produkcji przekazywana jest z pokolenia na pokolenie, a każdy produkt nosi pieczęć autentyczności. W Gračacu OPG Lički Sokol zaprezentowało swoje specjały, odzwierciedlające bogactwo i różnorodność regionu Lika. Gastronomiczne przyjemności uzupełniła wizyta w Jaskiniach Cerovačkich, największym kompleksie jaskiniowym w Chorwacji, którego podziemne sale i bogactwo nacieków zapierają dech в piersiach. Ta perła speleologiczna zapewniła uczestnikom wgląd w niezwykłą moc przyrody i tysiącletnie procesy, które ukształtowały ten krajobraz.

Wyspy Ugljan i Pašman: Oliwki, morze i pracowite ręce

Na wyspie Ugljan, znanej z tradycji uprawy oliwek i rybołówstwa, skupiono się na miejscowości Kali, domu znakomitych rybaków i pracowitych rolników. Tutaj przedstawiciele agencji odwiedzili aż trzy podmioty: OPG Lungić, które pielęgnuje tradycję produkcji oliwy z oliwek, oraz rodzinne przedsiębiorstwa rybackie RO Mrotine i RO Moćun, gdzie mogli zapoznać się z procesami przetwarzania ryb i skosztować świeżych morskich przysmaków. Sąsiednia wyspa Pašman, oaza ciszy i spokoju, również zaoferowała niezapomniane smaki. W miejscowości Pašman OPG Matulić zaprezentowało swoją gamę produktów, od oliwy z oliwek po różne przetwory owocowe i warzywne. W miejscowości Kraj OPG Rozalinda Banić oczarowało odwiedzających swoim podejściem do tradycyjnej produkcji, podczas gdy w Tkonie OPG Katica Mušćet zaoferowało wgląd w bogactwo smaków regionu Pašman.

Drage i Ravni kotari: Skarbiec smaków zadarskiego zaplecza

W malowniczej miejscowości Drage, położonej na styku morza i Jeziora Vransko, uczestnicy odwiedzili OPG Didini vrtovi, gdzie uprawia się różnorodne owoce i warzywa w sposób przyjazny dla środowiska, oraz Agroturystykę Plavica, która oferuje połączenie tradycyjnej architektury i rodzimej kuchni. Serce zadarskiego zaplecza, Ravni kotari, potwierdziło swoją reputację rolniczego spichlerza. W Šopocie OPG Ćusa Lolina vatrenica przywitało gości produktami emanującymi tradycją. Polača i OPG Zagorac zaprezentowały bogactwo żyznej ziemi Ravni kotari, podczas gdy OPG Gašpar w Gornjim Ceranjama zaoferowało degustację swoich specjałów. W Jasenicach OPG Barichevich 1853, z tradycją sięgającą głęboko w przeszłość, pokazało, jak miłość do ziemi i tradycji przekształca się w produkty najwyższej jakości. Zakład rybacki Nefali w Ražancu i OPG Mate Dušević, również w Ražancu, przybliżyły odwiedzającym smaki morza i tradycyjne sposoby przygotowywania dań rybnych. Wreszcie, w Poljicach, OPG Šinjorina smokva osłodziło podróż swoimi produktami z fig, owocu będącego symbolem Dalmacji.

"Welcome Taste & Buy": Więcej niż znak jakości

Wszystkie te wizyty pozwoliły uczestnikom nie tylko zapoznać się z różnorodną paletą produktów – od win i oliwy z oliwek, przez sery, miody, likiery, dżemy, po wędliny i przysmaki rybne – ale także skosztować ich i kupić bezpośrednio od producentów. Właśnie ta możliwość bezpośredniego kontaktu i zakupu w "miejscu produkcji" lub "punkcie zainteresowania", który reprezentuje sama lokalizacja z gospodarzami, stanowi rdzeń filozofii "Welcome Taste & Buy". Ta koncepcja uznaje, że dzisiejsi turyści coraz częściej poszukują autentyczności, zrównoważonego rozwoju i turystyki "zielonej". Chcą wiedzieć, skąd pochodzi jedzenie, które jedzą, jak produkowane jest wino, które piją i kto stoi za tymi produktami. Lokalnie uprawiana żywność, oliwa z oliwek z pierwszego tłoczenia, rodzime odmiany winorośli i przede wszystkim niezafałszowane doświadczenie – to elementy, które przyciągają współczesnego podróżnika.

Wiarygodność produktu, potwierdzona na miejscu, w środowisku, w którym powstaje, stanowi najsilniejszy "emocjonalny dodatek wartości". Nie chodzi tylko o smak; chodzi o historię, tradycję i pasję, którą gospodarze wplatają w każdy swój produkt. To właśnie ludzie, gospodarze ze swoim ciepłem i gościnnością, mają decydujący wpływ na całościowe doświadczenie. Dobra gościnność, swobodna rozmowa przy kieliszku domowego wina lub kęsie świeżo przygotowanego przysmaku, w otoczeniu emanującym zapachami i smakami przyrody, tworzą wspomnienia, które długo się pamięta i chętnie dzieli z przyjaciółmi. Takie doświadczenia stają się najlepszą rekomendacją i zachętą do przyszłych wizyt.

Korzenie projektu: Budowanie marki autentyczności od 2015 roku

Warto przypomnieć, że Wspólnota Turystyczna Żupanii Zadarskiej, we współpracy z lokalnymi wspólnotami turystycznymi gmin, miast i obszarów w obrębie żupanii, już w 2015 roku uruchomiła nadrzędny projekt oznaczania jakości w kwaterach prywatnych pod nazwą "WELCOME". "Welcome Taste & Buy" jest logiczną kontynuacją i submarką tej udanej inicjatywy, skoncentrowaną specjalnie na rodzinnych gospodarstwach rolnych i gospodarstwach domowych zarejestrowanych do produkcji i przetwarzania żywności. Wszystkie podmioty zaangażowane w ten projekt są również wyróżnione w specjalnej broszurze, dostępnej na stronie internetowej Wspólnoty Turystycznej Żupanii Zadarskiej pod linkiem Broszura Welcome Taste & Buy, która służy jako praktyczny przewodnik dla wszystkich, którzy chcą odkryć rodzimą scenę gastronomiczną regionu.

Tego typu inicjatywy są kluczowe dla dywersyfikacji oferty turystycznej, wzmacniania obszarów wiejskich i promowania zrównoważonego rozwoju. Łączenie małych producentów z sektorem turystycznym tworzy synergię, która przynosi korzyści wszystkim: OPG zyskują dostęp do szerszego rynku i możliwość sprzedaży bezpośredniej, agencje turystyczne wzbogacają swoją ofertę o unikalne i poszukiwane produkty, a turyści zyskują niezapomniane doświadczenia, które łączą ich z lokalną kulturą i tradycją. Żupania Zadarska w ten sposób potwierdza swoje zaangażowanie w jakość, autentyczność i tworzenie turystyki z ludzką twarzą, gdzie każdy odwiedzający może znaleźć coś oryginalnego i zabrać ze sobą cząstkę duszy tego pięknego regionu.

Wspólnota Turystyczna Żupanii Zadarskiej niedawno, a dokładnie 9 maja 2025 roku, zorganizowała znaczącą podróż studyjną dla przedstawicieli około dwudziestu chorwackich agencji turystycznych. Wydarzenie to zostało zorganizowane w głównym celu dogłębnego zapoznania się z bogatym skarbcem gastronomicznym oferowanym przez rodzinne gospodarstwa rolne (OPG) regionu zadarskiego, zwłaszcza te, które są dumnymi członkami prestiżowego klubu "Welcome Taste & Buy". Inicjatywa jest częścią szerszego projektu "Welcome Taste & Buy", mającego na celu wzmocnienie budowania marki i promocji podmiotów zajmujących się produkcją rodzimych produktów spożywczych i posiadających sale degustacyjne, zarówno w malowniczym zapleczu Zadaru, jak i na urokliwych wyspach archipelagu zadarskiego.

Tworzenie Autentycznych Doświadczeń: Istota Projektu "Welcome Taste & Buy"

Istotą projektu "Welcome Taste & Buy" jest tworzenie unikalnych doświadczeń turystycznych, które umożliwiają odwiedzającym bezpośredni kontakt z lokalnymi producentami i ich produktami. Podejście to podkreśla znaczenie oferowania produktów bezpośrednio w miejscu ich powstawania, tak zwanych „punktach zainteresowania”. To właśnie te lokalizacje, w których goście mają okazję poznać gospodarzy, usłyszeć ich historie i poczuć pasję, którą wkładają w swoją pracę, stanowią serce tego projektu. Wśród najatrakcyjniejszych „punktów zainteresowania” wyróżniają się winnice, tłocznie oliwy, serowarnie i farmy owiec, czyli rodzinne gospodarstwa rolne, które pielęgnują tradycję i oferują autentyczne smaki regionu.

Współcześni turyści coraz częściej poszukują zrównoważonych i ekologicznych form turystyki, preferując lokalnie uprawianą żywność, najwyższej jakości oliwę z oliwek, rodzime wina i przede wszystkim niezafałszowane doświadczenie destynacji. Wiarygodność produktów najlepiej potwierdza się u samego źródła, w bezpośrednim spotkaniu z producentem, co tworzy silną „emocjonalną wartość dodaną”. Czynnik ludzki, czyli gościnność i serdeczność gospodarzy, odgrywa kluczową rolę w ogólnym wrażeniu. Przyjemna gościnność, swobodne rozmowy przepełnione niezwykłymi smakami i zapachami, tworzą niezapomniane wspomnienia, które chętnie się dzieli i poleca. Model ten nie tylko wzbogaca ofertę turystyczną, ale także stymuluje rozwój obszarów wiejskich, chroni dziedzictwo kulturowe i promuje zrównoważone praktyki w rolnictwie i turystyce.

Trasy Podróży Studyjnej: Odkrywanie Ukrytych Pereł Regionu Zadarskiego

Uczestnicy podróży studyjnej mieli okazję wyboru spośród kilku starannie zaplanowanych tras, z których każda oferowała unikalny wgląd w różnorodność Żupanii Zadarskiej:

• Dugi otok i Park Przyrody Telašćica: Ta trasa prowadziła odwiedzających na jedną z najpiękniejszych wysp archipelagu zadarskiego. Na Dugim otoku nacisk położono na OPG Žampera w miejscowości Žman, znane z produkcji najwyższej jakości serów kozich, w tym tych dojrzewających w oliwie z oliwek. W Sali, innej malowniczej miejscowości wyspiarskiej, odwiedzili OPG Filipi, gdzie zapoznali się z tradycyjnymi metodami produkcji i lokalnymi specjałami. Nieodzownym punktem było również zwiedzanie Centrum Turystycznego Grpašćak w Parku Przyrody Telašćica, które zapewnia fascynujący wgląd w piękno przyrody i bogatą bioróżnorodność tego chronionego obszaru, znanego z imponujących klifów i słonego jeziora Mir.


• Licka część Żupanii Zadarskiej i Jaskinie Cerovačkie: Druga grupa udała się w głąb lądu, eksplorując licką część Żupanii Zadarskiej. Odwiedzili OPG Perica Keča w Ajderovcu, które zajmuje się ekologiczną hodowlą bydła i oferuje rodzime przetwory mięsne. W Gračacu OPG Lički Sokol zaprezentowało swoje produkty odzwierciedlające bogactwo regionu Lika. Ta wycieczka obejmowała również wizytę w Jaskiniach Cerovačkich, największym kompleksie jaskiniowym w Chorwacji. Ten geomorfologiczny pomnik przyrody, z ponad ośmioma kilometrami zbadanych korytarzy (z czego około 1400 metrów jest udostępnionych dla zwiedzających w Jaskini Dolnej i Górnej), zachwyca bogactwem nacieków, znaleziskami archeologicznymi, w tym szczątkami niedźwiedzia jaskiniowego, oraz stałą temperaturą około 7°C, która zapewnia orzeźwienie przez cały rok.


• Wyspy Ugljan, Pašman i miejscowość Drage: Trzecią opcją było zwiedzanie wysp Ugljan i Pašman oraz malowniczej nadmorskiej miejscowości Drage. Na Ugljanie, w miejscowości Kali, znanej z tradycji rybackiej, uczestnicy odwiedzili trzy cenne podmioty: OPG Lungić, Zakład Rybacki (RO) Mrotine i RO Moćun, zapoznając się z przetwarzaniem ryb i tradycyjnymi umiejętnościami morskimi. Na wyspie Pašman odwiedzili OPG Matulić w miejscowości Pašman, które oferuje szeroką gamę produktów z lokalnie uprawianych owoców i warzyw, w tym dżemy, soki i słynny ocet figowy "Pašman Libre". W miejscowości Kraj OPG Rozalinda Banić zaprezentowało swoje przysmaki, podczas gdy w Tkonie OPG Katica Mušćet zaoferowało wgląd w wyspiarską produkcję rolną. W Drage uczestnicy odwiedzili OPG Didini vrtovi oraz Agroturystykę Plavica, gdzie mogli skosztować świeżych owoców i przetworów w autentycznej wiejskiej atmosferze.


• Ravni kotari – Serce Zadarskiego Zaplecza: Czwarta trasa poświęcona była Ravni kotari, żyznemu obszarowi słusznie nazywanemu "ogrodem Żupanii Zadarskiej". Tutaj przedstawiciele agencji mieli okazję zwiedzić liczne OPG. Odwiedzili OPG Ćusa Lolina vatrenica w miejscowości Šopot, znane z tradycyjnego przygotowywania potraw i domowych produktów. OPG Zagorac w Polačy zaprezentowało swoje wina i oliwę z oliwek, podczas gdy OPG Gašpar w Gornjim Ceranjama (Gornje Ceranje) zaoferowało degustację lokalnych specjałów. W Jasenicach OPG Barichevich 1853, z długą rodzinną tradycją, pokazało, jak pielęgnuje się dziedzictwo produkcji. Zakład rybacki Nefali w Ražancu i OPG Mate Dušević, również w Ražancu, zademonstrowały znaczenie rybołówstwa i akwakultury, podczas gdy OPG Šinjorina smokva w Poljicach zachwyciło swoimi produktami z fig, które są jednym z symboli Dalmacji.

Od Pola do Stołu: Bezpośrednie Połączenie Producentów z Rynkiem

Wizyty te umożliwiły uczestnikom nie tylko zapoznanie się z różnorodną gamą produktów – od serów, win, oliwy z oliwek, miodów, likierów, dżemów, po świeże owoce, warzywa i przetwory rybne – ale także ich degustację i zakup bezpośrednio od gospodarzy. Kluczowym celem było wzmocnienie agencji turystycznych, aby włączyły te unikalne produkty i usługi do swojej oferty, wzbogacając tym samym rynek turystyczny i stymulując lokalną gospodarkę. Właśnie to bezpośrednie połączenie, możliwość doświadczenia produktu w miejscu jego powstania, stanowi podstawową wartość koncepcji "Welcome Taste & Buy". Jest to okazja, aby usłyszeć historię kryjącą się za każdym produktem, poczuć wysiłek i miłość włożone w jego powstanie, co zapewnia turystom znacznie bogatsze i bardziej autentyczne doświadczenie niż zwykły zakup w sklepie.

Wspólnota Turystyczna Żupanii Zadarskiej dostrzegła, że współcześni podróżnicy coraz bardziej cenią autentyczność, zrównoważony rozwój i spersonalizowane podejście. W ramach projektu "Welcome Taste & Buy" aktywnie pracuje się nad łączeniem małych producentów z sektorem turystycznym, tworząc w ten sposób synergię, która przynosi korzyści wszystkim – OPG zyskują zbyt na produkty i zrównoważony rozwój, agencje turystyczne oferują atrakcyjne i konkurencyjne pakiety, a turyści zyskują niezapomniane doświadczenia, które łączą ich z duszą destynacji.

Korzenie Inicjatywy: Projekt Znakowania Jakości "WELCOME"

Warto przypomnieć, że projekt znakowania jakości w kwaterach prywatnych pod nazwą "WELCOME" został uruchomiony przez Wspólnotę Turystyczną Żupanii Zadarskiej już w 2015 roku. Inicjatywa ta została zrealizowana w ścisłej współpracy ze wspólnotami turystycznymi gmin, miast i obszarów turystycznych w obrębie Żupanii Zadarskiej. "Welcome Taste & Buy" stanowi logiczną kontynuację i submarkę tego udanego projektu, koncentrując się na rodzinnych gospodarstwach rolnych i gospodarstwach domowych zarejestrowanych do produkcji żywności. Podmioty te, ze swoimi salami degustacyjnymi i unikalną ofertą, są również wyróżnione w specjalnej broszurze, która służy jako przewodnik po bogactwie smaków regionu zadarskiego. Broszura jest dostępna dla wszystkich zainteresowanych również na stronach internetowych Wspólnoty Turystycznej Żupanii Zadarskiej pod linkiem Broszura Welcome Taste & Buy, zapewniając szczegółowy przegląd certyfikowanych OPG i ich produktów.

Poprzez takie inicjatywy Żupania Zadarska coraz mocniej pozycjonuje się jako destynacja oferująca znacznie więcej niż słońce i morze. Staje się rozpoznawalna dzięki swojej bogatej ofercie eno-gastronomicznej, zachowanej przyrodzie, dziedzictwu kulturowemu i, co najważniejsze, gościnnym gospodarzom, którzy z dumą dzielą się swoim dziedzictwem i produktami ze światem. Podróże studyjne takie jak ta są kluczowe dla dalszego rozwoju zrównoważonej i odpowiedzialnej turystyki, która ceni lokalne wartości i przyczynia się do dobrobytu całej społeczności.