W okresie od 26 do 29 marca 2025 roku, w malowniczym szwajcarskim mieście Luzern, odbyła się innowacyjna konferencja pod nazwą Moverence, poświęcona turystyce regeneracyjnej. To wyjątkowe wydarzenie zgromadziło ponad 60 wybitnych ekspertów turystycznych z 17 krajów europejskich, którzy poprzez dynamiczne i interaktywne podejście badali możliwości wdrożenia zasad regeneracyjnych w nowoczesnym sektorze turystycznym. Uczestnicy mieli okazję analizować przykłady najlepszych praktyk, rozwijać nowe koncepcje oraz wzmacniać współpracę z myślą o długoterminowej zrównoważoności i holistycznym rozwoju destynacji turystycznych.

Turystyka regeneracyjna: Nowa paradigma w sektorze turystycznym

Turystyka regeneracyjna stanowi ewolucję tradycyjnych modeli zrównoważonych, przesuwając nacisk z redukcji negatywnych skutków na aktywne ulepszanie ekosystemów i struktur społecznych. To podejście podkreśla znaczenie wewnętrznej zmiany wartości, zgodności postaw i zachowań oraz integralności jako podstawowych warunków prawdziwej zielonej transformacji. W przeciwieństwie do klasycznych modeli zrównoważonych, które skupiają się na minimalizowaniu szkód, turystyka regeneracyjna dąży do pozostawienia przestrzeni, społeczności i gospodarek w lepszym stanie niż przed aktywnością turystyczną.

Dynamiczny format konferencji Moverence

Nazwa "Moverence" powstała jako kombinacja słów "Move" (ruch) i "Conference" (konferencja), co podkreśla dynamiczny format wydarzenia. Każdego ranka uczestnicy wyruszali z Luzernu do różnych lokalizacji w centralnej Szwajcarii, gdzie z pierwszej ręki badali projekty regeneracyjne. Program obejmował wizyty w Rezerwacie Biosfery UNESCO w Entlebuch, w innowacyjnym centrum gastronomicznym CULINARIUM ALPINUM w Stansie oraz w restauracji Wiesner Mysterion w Brambodenu. Takie podejście umożliwiło uczestnikom bezpośrednie doświadczenie i głębsze zrozumienie praktyk regeneracyjnych w terenie.

Chorwacja wśród pionierów turystyki regeneracyjnej

Wśród uczestników konferencji znalazły się również dwie przedstawicielki z Chorwacji, dyrektorki Turystycznej Wspólnoty miasta Sveti Ivan Zelina oraz Turystycznej Wspólnoty miasta Dugo Selo. Ich aktywny udział w programie oraz wymiana doświadczeń świadczą o rosnącym zainteresowaniu chorwackich destynacji wdrożeniem zasad regeneracyjnych w turystyce. Przekazując swoje wrażenia po konferencji, dyrektorka TZG w Sveti Ivan Zelina podkreśliła, że turystyka regeneracyjna zaczyna się od wewnętrznej zmiany wartości, zgodności postaw i zachowań oraz integralności, co stanowi kluczowe warunki prawdziwej zielonej transformacji.

Inspirujące wystąpienia czołowych ekspertów

Konferencja Moverence gościła renomowanych ekspertów z dziedziny turystyki regeneracyjnej. Wśród nich, założycielka przedsiębiorstwa społecznego Conscious.Travel, podkreśliła znaczenie przejścia od teorii do praktyki oraz wdrożenia zasad turystyki regeneracyjnej w konkretne projekty. Współzałożyciel inicjatywy Regenerative Tourism Initiative mówił o powodach wiary w turystykę regeneracyjną, podczas gdy autor książek o rozwoju regeneracyjnym dodatkowo wzmocnił argumenty za koniecznością zmiany paradygmatu w turystyce.

Nauka poprzez doświadczenie i międzysektorową współpracę

Podczas trzydniowej konferencji uczestnicy odwiedzili kilka kluczowych lokalizacji: Neubad w Luzern, Landgasthof Hotel Drei Könige w Entlebuch, Wiesner Mysterion w Brambodenu oraz CULINARIUM ALPINUM w Stansie. Te wizyty wywarły szczególne wrażenie na uczestnikach, dając im okazję do bezpośredniego obejrzenia i analizy przykładów najlepszych praktyk w turystyce regeneracyjnej. Zamiast tradycyjnych wykładów, program konferencji został zaprojektowany w formie ruchu i interakcji, umożliwiając uczestnikom bezpośrednie doświadczenie i głębsze zrozumienie tematów.

Jedną z kluczowych destynacji była wizyta w Entlebuch, pierwszym rezerwacie biosfery UNESCO w Szwajcarii. Podczas wizyty uczestnicy mieli okazję usłyszeć doświadczenia na temat tego, jak poprzez wspólnotę i opowieść można budować silną tożsamość turystyczną, podkreślając, że prawdziwa zmiana następuje, gdy ludzie łączą się i razem pracują nad zrównoważonymi rozwiązaniami.

O znaczeniu współpracy na przykładzie Sieci szwajcarskich parków mówiła kierowniczka koordynacji turystyki w sieci Netzwerk Schweizer Pärke, podkreślając, że wspólna praca przyczynia się do rozwoju turystyki regeneracyjnej. Przedstawiciel środowiska akademickiego przedstawił swoje badania naukowe oraz innowacyjne ramy Regenerative Canvas do wspierania zrównoważonej transformacji w hotelarstwie.

Profesor marketingu na Uniwersytecie St. Gallen przedstawiła przykłady regeneracyjnego opowiadania historii w praktyce – jak prezentować zielony marketing oraz jak (nie) komunikować zrównoważoność. Znany kucharz, znany jako "czarodziej z Entlebuch", podzielił się swoją interpretacyjną opowieścią o kreatywności i gotowaniu jako formie sztuki oraz sposobie na głębokie połączenie z naturą, eksperymentując z niekonwencjonalnymi zasobami i łącząc je w unikalne dania.

Ostatniego dnia konferencji uczestnicy odwiedzili CULINARIUM ALPINUM, dawny klasztor kapucyński w Stansie, który dziś stanowi centrum alpejskiego dziedzictwa kulinarnych tradycji, łącząc restaurację, hotel, centrum edukacyjne i konferencyjne. W tej wyjątkowej przestrzeni, gdzie tradycja spotyka się z innowacją, zaprezentowano metody łączenia lokalnej gastronomii ze zrównoważonym rozwojem regionu. Uczestnikom przedstawiono konkretne przykłady, jak kulinaria mogą działać jako motor rozwoju gospodarczego i społecznego, zwłaszcza w alpejskich regionach o bogatym, lecz często zaniedbywanym dziedzictwie.

Podczas tej inspirującej wizyty, mówcy odniesli się do kluczowej roli zachowania lokalnych produktów spożywczych, starych przepisów i sezonowości jako narzędzi dla zrównoważonej oferty turystycznej. W centrum uwagi był również transfer wiedzy między pokoleniami, zaangażowanie lokalnej społeczności w projekty gastronomiczne oraz wzmocnienie tożsamości wspólnoty poprzez tradycję kulinarną. W tym kontekście przedstawiono również plany rozszerzenia programów edukacyjnych łączących młodych kucharzy i studentów szkół gastronomicznych z lokalnymi producentami i dziedzictwem regionu.

Uczestnicy zapoznali się również z innowacyjnymi podejściami do organizacji zaplecza noclegowego, które wykraczają poza tradycyjne hotele, opierając się na zachowaniu dziedzictwa architektonicznego oraz przekształcaniu starych budynków w funkcjonalne przestrzenie, które szanują lokalną historię. Poprzez prezentację przykładów z projektu Sextantio pokazano, jak poprzez rewitalizację opuszczonych wsi można stworzyć zrównoważone strefy turystyczne, które zapewniają gościom unikalne doświadczenia, a jednocześnie wzmacniają społeczności i zachęcają do powrotu mieszkańców na obszary wiejskie.

Szczególny nacisk położono na symbiozę natury i kultury w planowaniu i zarządzaniu destynacjami, co pozwala unikać nadmiernej eksploatacji turystycznej i sprzyja zrównoważonemu rozwojowi. Uczestnicy mogli na własnej skórze doświadczyć, jak głębokie połączenie z przestrzenią, jej mieszkańcami i ich opowieściami kształtuje emocjonalne doświadczenie, które przenosi się także na odwiedzających.

Właśnie taka emocjonalna składowa, oparta na autentyczności, zaufaniu i wzajemnej nauce, została wyróżniona jako istota turystyki regeneracyjnej. Poprzez bezpośrednie rozmowy i warsztaty w otoczeniu CULINARIUM ALPINUM, otwarto wiele tematów dotyczących roli żywności i dziedzictwa kulturowego w transformacji destynacji turystycznych, które pragną stać się odpornymi na wyzwania klimatyczne, ekonomiczne i społeczne.

W wieczornej części programu uczestnicy mieli okazję spróbować dań przygotowanych wyłącznie z lokalnych składników, wśród których wyróżniały się produkty małych producentów z regionu, co dodatkowo potwierdziło ideę, że turystyka regeneracyjna nie jest abstrakcyjną teorią, lecz realną praktyką, którą można przeżywać, smakować i odczuwać w każdym detalu.